گزارشی از نقض حق تحصیل و فشار بر فعالین دانشجویی آذربایجان در ایران
برخورد با دانشجویان و محرومیت تحصیل آنان پدیده جدیدی در کشور ایران نیست. از سال ۱۹۷۹ از زمان تشکیل حکومت جمهوری اسلامی ایران اکثر دانشجویان مخالف و منتقد حکومت از دانشگاه ها به بهانه انقلاب فرهنگی پاکسازی شدند.حکومت جمهوری اسلامی ایران تا کنون سیاست گزینشی و تبعیض آمیز را در پذیرش دانشجویان دنبال کرده است. به عنوان نمونه، بسیجیان، رزمندگان، سپاهیان، ماموران امنیتی، روحانیون، خانواده های شهدا و… دارای سهمیه زیادی حدود ۴۰ نمره از ۱۰۰ نمره در کنکور سراسری هستند و با شرکت در کنکور از رشته ها و دانشگاه های مورد نظر خودشان براحتی با توجه به امتیازاتی که دولت به آنان قائل شده است می توانند پذیرفته شوند و ادامه تحصیل بدهند و در مقابل افرادی که از لحاظ سطح علمی نسبت به طرفداران حکومت برتری دارند از ادامه تحصیل در رشته و دانشگاه مورد علاقه خود بطور غیر مستقیم محروم می شوند.
پدیده ستاره دار شدن دانشجویان در سال اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد علنی شد و شدت بیشتری به خود گرفت. دانشجوی ستاره دار به دانشجویانی گفته می شوند که در آزموش علمی دوره کارشناسی ارشد و دکترا قبول شده اما به دلایل سیاسی-عقیدتی،مذهبی، مذهبی-فرهنگی یا اجتماعی و قومیتی از تحصیل محروم می شوند. علاوه بر ستاره دار کردن حکومت متدهای دیگری را برای گرفتن حق تحصیل از دانشجویان بکار می گیرد. که نمونه های بارز این روشها تعلیق دانشجویان با احتساب سنوات تا اینکه زمینه را برای اخراج فعالین دانشجویی فراهم نمایند، اخراج دانشجویان زندانی به بهانه نیامدن به دانشگاه توسط کمیته انظباطی و … می باشند. هسته های گزینش دانشگاه، سپاه پاسداران، بسیج دانشجویی و وزارت اطلاعات تصمیم گیرنده نهایی برای پذیرش و یا عدم پذیرش دانشجویان هستند.
فعالین دانشجویی آذربایجان هم مانند سایر فعالین دانشجویی دگراندیش و منتقد در ایران از گزینش تبعیض آمیز دانشجویی وزارت علوم و ارگان های امنیتی حکومت جمهوری اسلامی مصون نمانده و تا حالا دهها نفر از فعالین مدنی آذربایجان به بهانه هایی ستاره دار، تعلیق سنوات، در نهایت از دانشگاه اخراج و از حق تحصیل محروم شده اند.
مطالب زیر در مورد دانشجویان آذربایجانی ستاره دار، محروم از تحصیل از زمان شروع اولین دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد می باشد که با پاره ای توضیحات تقدیم حضورتان می گردد:
۱- ابراهیم رشیدی فعال سابق دانشجویی و هویت طلب که در سال ۲۰۰۶ داوطلب پذیرش رشته علوم اجتماعی در مقطع کاشناسی ارشد شده بود با عدم ارائه کارنامه از سوی سازمان سنجش مواجه گشته و عملا از تحصیلات تکمیلی محروم شده است. بر این اساس به دنبال پی گیریهای مکرر وی، سازمان سنجش علت عدم ارائه کارنامه او را “عدم صلاحیت عمومی” اعلام نموده بود.
۲- کمیته انظباطی دانشگاه تبریز در سال ۲۰۰۷ عده زیادی از دانشجویان هویت طلب این دانشگاه را از جمله بابک رحمتی (مدیر مسئول نشریه دانشجویی گونش)، منصور امینیان، هادی بهادری (دبیر کانون آذربایجان شناسی)، ابراهیم زینالی (مدیر مسئول نشریه کانون آذربایجان شناسی)، حامد توفیق (دبیر سیاسی انجمن اسلامی تبریز)٬ بهنام زالی٬ وحید دهقانی، فراز ذهتاب، آیدین خواجه ای، مقصود عهدی، علی داور، امین امامی، آیدین غفارنژاد٬ صمد پاشایی و ناهید بابازاده را به یک تا دو ترم تعلیق از تحصیل تحصیل محکوم کرد. همچنین کمیته انظباطی دانشگاه تبریز پرونده مقصود عهدی را به کمیته مرکزی انظباطی وزارت علوم ارسال نمود. همچنین بهنام ترکانپور دانشجوی فعال ترک و عضو شورای مرکزی تشکل آرمان دانشگاه آزاد تبریز با حکم کمیته انظباطی این دانشگاه به یک ترم محرومیت از تحصیل در این سال محکوم شده بود.
۳- «روح اله بیات» فارغ التحصیل مهندسی برق سال ۲۰۱۱ از دانشگاه زنجان و«رحمت اله بیات تبار» فارغ التحصیل جغرافیای شهری سال ۲۰۱۰ این دانشگاه، دو دانشجوی زنجانی هستند که علیرغم قبولی در کنکور کارشناسی ارشد، از ورود به دانشگاه محروم شده اند. در واحد آزمون سازمان سنجش اعلام می کنند که «این امر به ما مربوط نیست و این دستور اداره اطلاعات است که مانع ادامه تحصیل شما شویم و شما باید برای پیگیری موضوع به اداره اطلاعات استان خود مراجعه کنید.» روح اله بیات بعد از مراجعه به اداره اطلاعات، هیچ پاسخ مشخصی از سوی آنان دریافت نمی کند.
۴- در پی ارسال دستوری از سوی وزارت اطلاعات به واحد های دانشگاهی کلیه اعضای سابق تشکل آرمان دانشگاه آزاد تبریز که همگی در مقطع کارشناسی ارشد مشغول تحصیل بودند، در سال ۲۰۰۹ از ادامه تحصیل محروم شده اند. یونس زارعیون (دبیر سابق تشکل و رئیس هئیت موسس تشکل آرمان)، بهنام ترکانپور (عضو سابق شورای مرکزی تشکل آرمان)، نوید محمدی (عضو سابق شورای مرکزی و دبیر کانون سیاسی تشکل آرمان) و وحید شیخ بگلو (از اعضای سابق تشکل آرمان)، همگی از ادامه تحصیل محروم شده اند. یونس زارعیون دانشجوی ترم آخر رشته علوم سیاسی در مقطع کارشناسی ارشد قبل از آنکه موفق به ارائه پایان نامه خود شود، طی تماسی از طرف معاون آموزشی دانشگاه از صدور نامه ای محرمانه از طرف اداره اطلاعات مبنی بر جلوگیری از ادامه تحصیل ایشان مطلع گردیده است. بهنام ترکانپور دانشجوی ترم دوم مدیریت صنعتی در مقطع کارشناسی ارشد نیز با شرایطی مشابه از ادامه تحصیل محروم شده است. وحید شیخ بگلو نیز که در رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی ارشد در حال تحصیل بودند در فاصله زمانی دفاع از پایان نامه خود از ادامه تحصیل محروم شده است و نوید محمدی که در رشته مهندسی نرم افزار در مقطع کارشناسی ارشد از آمون ورودی پدیرفته شده بود، با ارسال نامه ای محرمانه از اداره اطلاعات تبریز به دانشگاه مربوطه از ثبت نام ایشان جلوگیری بعمل آمد.
۵- در سال ۲۰۰۹ به دنبال اعلام نتایج آزمون فوق لیسانس دانشگاههای دولتی در ایران بهزاد جدی ، ابراهیم شهبازی و شهرام شوقی از فعالین دانشجویی آذربایجان که در کنکور ورودی مقطع فوق لیسانس شرکت و رتبه های لازمه را کسب کرده بودند از ورود به دانشگاه محروم شدند. بنا به گزارشات رسیده بهزاد جدی دانشجوی رشته ریاضی دانشگاه تبریز و رتبه ۳۸۰ کنکور رشته اقتصاد علیرغم کسب رتبه لازم جهت قبولی در این رشته در دانشگاههای انتخابی، مردود اعلام شده است. به دنبال پیگیریهای این فعال دانشجویی آذربایجان در سازمان سنجش آموزش کشور و مراجعه به دکتر نوربخش رئیس هسته گزینش سازمان سنجش آموزش کشور، وی نام بهزاد جدی را در لیست ۱۵ صفحه ای افراد فاقد صلاحیت جهت ادامه تحصیل به وی نشان داده است. علاوه از این شهرام شوقی فارغ التحصیل رشته میراث فرهنگی که موفق به کسب رتبه ۲۰۰ در رشته پژوهش هنر شده بود مردود اعلام شده است.همچنین مسئولین سازمان سنجش نتایج کنکور ابراهیم شهبازی فارغ التحصیل رشته فلسفه از دانشگاه زنجان را که در کنکور رشته جامعه شناسی شرکت کرده بود را دستکاری کرده اند.به گفته نزدیکان این فعال دانشجویی نتایج اعلام شده در کارنامه اولیه هیچ گونه تطابقی با برگه پاسخهای وی ندارد.
۶- سیامک میرزایی و حافظ سردارپور از فعالین دانشجویی آذربایجان که در کنکور ورودی مقطع فوق لیسانس شرکت کرده بودند از ورود به دانشگاه محروم شدند. سیامک میرزایی و حافظ سردارپور از فعالین دانشجویی آذربایجان که در کنکور ورودی مقطع فوق لیسانس شرکت کرده بودند از ورود به دانشگاه محروم شدند. بدنبال اعلام نتایج نهایی آزمون فوق لیسانس دانشگاههای دولتی ایران در ۳۰ آگوست ۲۰۱۰، حافظ سردارپور رتبه ۵۰۰ کنکور کارشناسی ارشد در رشته تولیدات دامی علیرغم کسب رتبه لازم جهت قبولی در دانشگاههای انتخابی، مردود اعلام شده است. س از پیگیریهای این فعال دانشجویی آذربایجانی مسئولین سازمان سنجش به وی گفته اند که او فاقد صلاحیت سیاسی برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد می باشد.
۷- در سال ۲۰۰۹ مسئولین دانشگاه آزاد تبریز از ثبت نام نوید محمدی فعال دانشجویی آذربایجان که در مقطع کارشناسی ارشد کامپیوتر در این دانشگاه پذیرفته شده است ممانعت کرده اند. نوید محمدی؛ سردبیر بخش ترکی هفته‌نامه حیدربابا و نویسنده نشریات وارلیق، دیلماج، اختر،نوید آذربایجان، دبیر سیاسی و عضو شورای مرکزی تشکل آرمان بوده است.
۸- مهدی رشیدی نسب دانشجوی ترم ۸ برق الکترونیک دانشگاه بناب در سال ۲۰۱۳ در پی برگزاری نمایشگاه عکس زلزله آزربایجان و نیز نشر اخبار واقعی زلزله بوسیله بروشور در دانشگاه بناب و لغو مجوز آن پس از گذشت دو روز به مدت یک ترم محروم از تحصیل گشت.
۹- سعید مرادی نقده فعال دانشجویی آذربایجانی و دانشجوی حقوق دانشگاه رشت که در کنکور ورودی مقطع فوق لیسانس سال ۲۰۱۰ شرکت کرده بود از ورود به دانشگاه محروم شد. این فعال دانشجویی آذربایجانی که در آزمون کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی شرکت کرده بود پس از مراجعه به سایت سازمان سنجش با نقص در پرونده مواجه شده است. مسئولین سازمان سنجش پس از مراجعه این فعال دانشجویی اعلام کرده اند که فعالیتهای وی در عرصه دفاع از حقوق ملی و انسانی آذربایجانیها در ایران و مسئولیت وی در ستاد انتخاباتی مهدی کروبی دلیل محرومیت وی از ورود به مقطع فوق لیسانس بوده است که وزارت اطلاعات به استعلام سازمان سنجش مبنی بر صلاحیت این دانشجوی آذربایجانی برای ادامه تحصیل پاسخ منفی داده است. سعید مرادی در حال حاضر به کمیساریای عالی پناهندگان در ترکیه پناهنده شده و به عنوان پناهنده سیاسی در شهر کاستامونوی ترکیه زندگی می کند.
۱۰- به دنبال اعلام نتایج آزمون فوق لیسانس دانشگاههای دولتی در ایران آمنه قاسم پور دانشجوی روانشناسی دانشگاه تبریز و فعال دانشجویی آذربایجان که موفق به کسب رتبه ۳۶ جهت ورود به دانشگاه شده بود از ورود به دانشگاه محروم شد. آمنه قاسم پور دانشجوی ورودی سال ۲۰۰۴ رشته روانشناسی دانشگاه تبریز و رتبه ۳۶ کنکور علوم تربیتی در سال ۲۰۰۹ ٬ علیرغم کسب رتبه لازم جهت قبولی در این رشته در دانشگاههای انتخابی، مردود اعلام شده است. بدنبال پیگیریهای نزدیکان این فعال آذربایجانی از سازمان سنجش آموزش کشور مسئولین اعلام کرده اند که وی فاقد صلاحیت عمومی جهت ادامه تحصیل در دانشگاه است. قاسم پور فعال دانشجویی آذربایجان در دانشگاه تبریز و عضو کانون آذربایجان شناسی این دانشگاه بوده است.
۱۱- سیما دیدار فعال آذربایجانی و فعال حقوق زنان در سال ۲۰۱۰ همراه با عده کثیری از فعالین آذربایجانی ستاره دار اعلام شد و از ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد باز ماند.
۱۲- مهرداد جلالی فر دانشجوی رشته ی دامپروری این دانشگاه و مدیر مسئول نشریه دانشجویی گونش به دلیل شرکت در اعتراضات ماه می ۲۰۱۲ که بر علیه سیاست های دولت در بی توجهی به خشک شدن دریاچه اورمیه در اورمیه برگزار شده بود به یک ترم تعلیق از تحصیل محکوم شد.
۱۳ - سازمان سنجش آموزش کشور، قادر کیانی فعال هویت طلب ترک و دانشجوی کارشناسی علوم سیاسی دانشگاه تهران و یکی از رتبه های تک رقمی کنکور ۲۰۰۸ در رشته روابط بین الملل، را از تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد محروم نمود.
۱۴- نعیم احمدی در پی تحصن های سه روزه دانشگاه تبریز در ماه می ۲۰۰۷ به دو ترم محرومیت از تحصیل محکوم شده بود که ترم اول سال تحصیلی ۲۰۰۸-۲۰۰۷ را در محرومیت از تحصیل گذراند. حراست دانشگاه سابقا با چندین نوبت تماس های تلفنی خانواده نعیم احمدی را تهدید کرده بودند. وحید دهقانی دیگر فعال دانشجویی نیز در ارتباط با تحصن های ۲۰۰۷ دانشگاه تبریز به یک ترم محرومیت معلق از تحصیل محکوم گشته بود.
۱۵- هاجر کبیری؛ کارشناسی پژوهشگری اجتماعی دانشگاه تبریز، با عدم صدور کارنامه ۲۰۱۰ کارشناسی ارشد از تحصیل در این مقطع محروم گردید. هاجر کبیری فعال حقوق زنان و سردبیر نشریه توقیف شده “تلنگر” می باشد.
۱۶– مجید ماکویی زاد؛ دانشجوی کشتی سازی دانشگاه مالک اشتر اصفهان، با عدم صدور کارنامه آزمون کارشناسی ارشد سال ۲۰۱۰ از ادامه تحصیل محروم گردید. مجید ماکویی زاد از فعالین حرکت ملی آذربایجان بازداشت اول در می ۲۰۰۶ در ارومیه، بازداشت دوم در تابستان ۲۰۰۸ از سوی اداره اطلاعات تبریز بوقوع پیوست و بعد از ۳ ماه آزاد و از سوی دادگاه انقلاب تبریز در سال ۲۰۰۹ به یک سال زندان تعزیری و ۲ سال زندان تعلیقی محکوم شد. این فعال آذربایجانی در حال حاضر دانشجوی فوق لیسانس کشتی سازی دانشگاه فنی استانبول می باشد.
۱۷- قادر کیانی؛ دانشجوی آذربایجانی به علت فعالیت های هویت طلبانه علیرغم کسب رتبه خوب در آزمون سال ۲۰۰۷ از ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه تهران،محروم گردید.
۱۸- نادر مهد قره باغ به علت فعالیت سیاسی با عدم صدور کارنامه در آزمون کارشناسی ارشد سال ۲۰۰۸ مواجه شد و از ادامه تحصیل این دانشجوی آذربایجانی ممانعت بعمل آمد.
۱۹– امین امامی؛ مهندسی مکانیک دانشگاه تبریز، ستاره دار اعلام شد و با عدم صدور کارنامه آزمون ۲۰۰۸، از ادامه تحصیل منع گردید. امین امامی فعال دانشجوی سابق و عضو جنبش دانشجویی آذربایجان (AZOH) بود.
۲۰- صمد پاشایی؛ دانشجوی مهندسی کشاورزی دانشگاه تبریز با عدم صدور کارنامه در آزمون ۲۰۰۸ مواجه گردید و توسط سازمان سنجش از تحصیل محروم گشت. مهدی حاجی محمدی هم فعال دانشجویی سابق هم شرایط سایر دانشجویان را در سال ۲۰۰۸ داشت و نتوانست به دلیل ستاره دار شدن در مقطع فوق لیسانس ادامه تحصیل بدهد.
۲۱- ناهید بابازاده؛ علوم تربیتی دانشگاه تبریز، هم در سال ۲۰۰۸ علیرغم قبولی در آزمون کارشناسی ارشد به علت فعالیت سیاسی و دانشجوی از ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد باز ماند.
۲۲- سید احمد حسینی دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه از ادامه تحصیل محروم و نهایتا اخراج شد. سید احمد حسینی دانشجوی کارشناسی ارشد این دانشگاه پس از یک سخنرانی ۲ دقیقه‌ای در تالار چمران دانشگاه با حکم کمیته انضباطی این دانشگاه از تحصیل محروم و از دانشگاه اخراج شد. نامبرده که پس از سخنرانی در روز ۱۶ آذر روز دانشجو در سال ۲۰۱۰ در تریبون آزاد این دانشگاه با تعلیق ۲ ساله مواجه شده بود؛ نهایتا در روز ۲ جولای ۲۰۱۲ بخاطر اتمام سنوات آموزشی‌اش از دانشگاه اخراج گردید.
۲۳- دبیر کانون گفتگوی تمدنها به جرم گفتن حقایق به یک ترم محرومیت از تحصیل در سال ۲۰۰۸ محکوم گردید. شمس الله نجفی، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران (پردیس ابوریحان) به دلیل آنچه برگزاری جلسات غیرقانونی و نیز دادن اطلاعات خلاف واقع در مورد قومیتها نامیده شده در کمیته ی انظباطی مورد محاکمه قرار گرفته است .
۲۴- در سال ۲۰۰۸ دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه سهند تبریز به یک ترم محرومیت از تحصیل با احتساب سنوات محکوم شد. پیمان انجیدنی دانشجوی دانشگاه سهند و دبیر سابق انجمن اسلامی این دانشگاه از سوی کمیته انضباطی به یک ترم محرومیت از تحصیل با احتساب در سنوات محکوم گشت.
۲۵- بابک مغازه فعال مدنی با عدم تائید صلاحیت عمومی توسط دستگاه های نظارتی و گزینشی در آزمون کارشناسی ارشد سال ۲۰۱۲ ستاره دار اعلام شد و از ادامه تحصیل در مقطع فوق لیسانس محروم شد.
۲۶- لیلا صحت؛ فعالان کمپین یک میلیون امضا و فعال حقوق زنان درتبریز و عضو ستاد زنان مهندس موسوی در آذربایجان در سال ۲۰۰۹ ستاره دار اعلام شد و ادامه تحصیل محروم شد.
۲۷- یونس سلیمانی، فعال شناخته شده ی جنبش دانشجویی آذربایجان به دستور نیروهای امنیتی در سال ۲۰۱۰ از ادامه ی تحصیل خود منع گردید. وی که پس از سپری کردن بیش از ۵ ماه بازداشت موقت به قید وثیقه ی ۲۲۰ میلیون تومانی آزاد گردیده علاوه بر اخراج از دانشگاه همدان، از ادامه ی تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد نیز محروم شده است. کمیته ی انظباطی دانشگاه بوعلی سینای همدان در نامه ی خود با اشاره به پایان سنوات یونس سلیمانی، این دانشجوی سال آخر رشته ی بیولوژی را مشمول اخراج از دانشگاه دانسته است. از سوی دیگر یونس سلیمانی از ادامه ی تحصیل در رشته ی علوم سیاسی در مقطع کارشناسی ارشد نیز محروم گردیده است. بنا به گزارشات رسیده در کارنامه ی آزمون کارشناسی ارشد وی خواسته شده بود تا ایشان در اسرع وقت به مرکز بازرسی سازمان سنجش مراجعه نماید. تیم امنیتی حاضر در بازرسی سازمان سنجش پس از مراجعه ی یونس سلیمانی ضمن عدم پاسخگویی نسبت به دلایل ممنوع التحصیلی وی، او و خانواده اش را تهدید به برخوردهای شدید امنیتی نموده اند. گفتنی است یونس سلیمانی، فعال شناخته شده ی جنبش دانشجویی آذربایجان و دبیر سابق کانون ترکی دانشگاه بوعلی سینای همدان، سردبیر سابق نشریه ی دانشجویی ایلدیریم در دانشگاه بوعلی، دبیر انجمن ادبی بیان، عضو هیئت تحریریه ی نشریه ی بولوت و عضو شورای نویسندگان هفته نامه ی سینا، می باشد.
۲۸- محمد احدی فعال آذربایجانی زندانی در تبریز از شرکت در کنکور کارشناسی ارشد ۲۰۱۱ بازماند و مسئولین زندان به وی اجازه شرکت در آزمون مذکور را ندادند.
۲۹- امیر رضایی فعال دانشجویی دانشگاه ارومیه در سال ۲۰۱۱ از دانشگاه اخراج شد. امیر رضایی در پی اعتراض به سخنران همایشی که تحت عنوان ولایت فقیه در دانشگاه ارومیه در سال ۲۰۱۰ برگزارشد، به دو ترم تعلیق از تحصیل محکوم و در نهایت به دلیل اتمام سنوات از دانشگاه اخراج شد.
۳۰- سیامک کوشی فعال دانشجویی هویت طلب آذربایجان که به دلیل فعالیت سیاسی و به اتهام تبلیغ علیه نظام در سال ۲۰۱۱ دستگیر شده و در بازداشتگاه اداره اطلاعات حدود ۲۰ روز زندانی بود پس از آزادی از زندان از دانشگاه محل تحصیل خود دانشگاه آزاد تبریز اخراج شد. مسئولین دانشگاه ابتدا دلیل اخراج وی را مشکلات آموزشی عنوان کردند ولی به گفته ایشان این بهانه ای بیش نبوده است و ایشان هیچ مشکل آموزشی نداشته است.
۳۱- محمد عزیزی از فعالین دانشجویی آذربایجان و داوطلب ورود به کارشناسی ارشد توسط هیئت گزینش سامان سنجش ممنوع التحصیل شد. محمدعزیزی فارغ التحصیل دانشگاه گیلان در رشته ادبیات فارسی و داوطلب ورود به مقطع کارشناسی ارشد کنکور سال ۲۰۱۱ در رشته جامعه شناسی در پی اعلام نتایج اولیه با مراجعه به سایت سازمان سنجش و دریافت کارنامه خود مشاهده نمود که توسط هیئت گزینش آن سازمان ستاره دار و ممنوع التحصیل شناخته شده است. محمد عزیزی از فعالین دانشجویی، عضو شورای سردبیری نشریه توقیف شده قوپوزو مقاله نویس نشریات دانشجویی چاغری، یاغیش، قوپوز و باریش بوده و در حال حاضر به عنوان پناهنده سیاسی در شهر کاستامونوی کشور ترکیه اقامت دارد.
۳۲- علی خیرجو، فارغ التحصیل رشته فیزیک دانشگاه محقق اردبیلی و فعال جنبش دانشجویی آذربایجان به علت فعالیت های مدنی دوران دانشجویی از ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در سال ۲۰۱۰ محروم شد.
۳۳- شاهرخ حاتمی دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه قاضی ترکیه و از فعالین مدنی آذربایجان خاطر تائید شدن مدرک خود در ایران و گرفتن امتیازات دانشجویی که به دانشجویان خارج از کشور تعلق می گیرد، تشکیل پرونده داده که مورد تایید وزارت بهداشت قرار نگرفته است. این فعال مدنی در هر بار مراجعه به سفارت و پبگیری وضعیت پرونده خود، مامورین سفارت به وی گفته اند که برای پاره ای توضیحات به اداره اطلاعات شهر تبریز مراجعه نماید و در صورت تایید آنان تایید پرونده در وزارت بهداشت مانعی ندارد. شاهرخ حاتمی از تن دادن به خواست آنان خودداری کرده و بیش از ۴ سالی است که به علت نداشتن امنیت جانی نمی تواند به ایران برگردد و در حال حاضر در شهر آنکارا اقامت دارد.
۳۴- مهدی حمیدی شفیق فعال مدنی آذربایجان در سال ۲۰۱۱ از طرف واحد گزینش سازمان سنجش ایران به عنوان دانشجوی ستاره دار اعلام شد و از تحصیل در رشته جامعه شناسی در مقطع کارشناسی ارشد منع شد. قبل از این هم کمیته انظباطی دانشگاه تبریز این دانشجوی آذربایجانی را به علت پرسش و پاسخ و ایفای نظرات خود در جلسهٔ تریبون آزاد به مدت ۱ ترم از تحصیل تعلیق شده بود. مهدی حمیدی شفیق به اتهام اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت ملی و … به ۲۷ ماه حبس محکوم شده که در حال حاضر در حال گذراندن دوره محکومیت حبس خود در زندان مرکزی تبریز می باشد.
۳۵- ایلقار علیزاده مدرس دانشگاه ارومیه و دانشگاه آزاد به علت فعالیت های مدنی در سال ۲۰۰۷ از دانشگاه اخراج شد و از تدریس وی در دانشگاه ارومیه ممانعت به عمل آمد. مسئولین دانشگاه در پی فشار اداره اطلاعات ارومیه به این عمل تن داده بودند.
۳۶- عذرا آذری دانشجوی رشته مهندسی فضای سبز دانشگاه تبریز طی حکمی از طرف دانشگاه در ماه آپریل سال ۲۰۱۰ که علت آن را دلایل آموزشی اعلام شده بود از دانشگاه اخراج شد و از ادامه تحصیل بازماند. در زمان انتخابات ریاست جمهوری دوره دهم رییس اداره حراست تبریز طی تماس تلفنی خانواده این فعال دانشجویی را تهدید به دستگیری و بازداشت فرزندشان کرده و به آنها اعلام کرده ما صلاح می دانیم به دانشگاه نیاید. بعد از این تماس تلفنی خانم آذری به علت تهدیدات های صورت گرفته نتوانسته در امتخانات پایان ترم شرکت کند و نمره صفر رد شده بود. این فعال دانشجویی دوباره در ترم پاییزه ثبت نام کرده بود که در موقع امتحانات مسئولین دانشگاه مانع شرکت ایشان در امتحانات می شوند و اعلام می کنند که اسمتان در لیست دانشجویان ثبت نامی نیست. این موانع ایجاد شده با فشار اداره اطلاعات بهانه ای برای اخراج این فعال دانشجویی گردید.
۳۷- سجاد رادمهر عضو سابق کمیته مرکزی جنبش دانشجویی (AZOH) و از فعالین شناخته شده دانشجویی در دانشگاه تبریز بود که به علت فعالیت های مدنی در دانشگاه حراست دانشگاه با فشار اداره اطلاعات تبریز مانع از دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد وی گردید که این فعال دانشجویی در محوطه دانشگاه تبریز دست به اعتصاب غذا زد و این مسئله باعث شد حراست دانشگاه با ۶ ماه تاخیر اجازه دهد ایشان از پایان نامه خود دفاع کند و در تاریخ ۱۷ جولای ۲۰۰۸ روز دفاع از پایان نامه خود همراه با ۷ تن از فعالین مدنی به نام های داریوش (ائلچین) حاتمی، برادرش شاهرخ حاتمی و ۵ تن از اعضای جنبش دانشجویی آذربایجان تبریز دستگیر شد و بعد از ۱۰۵ روز حبس انفرادی با قرار وثیقه ۵۰ میلیون تومانی بطور موقت آزاد شد و بعد از آزادی موقت از زندان حراست دانشگاه اجازه تصویه حساب از دانشگاه را به وی نداد و آقای رادمهر موفق به مدرک تحصیلی خود نشد.
۳۸- حراست دانشگاه تبریز در سال ۲۰۱۰، ۷۰ تن از دانشجویان را احضار کرد و صدور انواع احکام انضباطی از قبیل انفصال از خوابگاه, محرومیت از تسهیلات, ممنوع الورودی به دانشگاه, توبیخ کتبی با درج در پرونده, تعلیق از تحصیل به مدت ۲ ترم از جمله این احکام صادره از جانب کمیته انضباطی بوده است. حکم تعلیق از تحصیل ۹ تن از فعالین دانشجویی قطعی شده بود که اسامی آنان به شرح زیر می باشد: محمد مینایی دانشجوی رشته ریاضی ۲ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی، محمد رازانی دانشجوی رشته عمران ۱ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی، شهلا ابراهیمی دانشجوی رشته علوم اجتماعی ۲ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی و پیشنهاد انتقال به دانشگاه دیگر، آستره مولودی دانشجوی رشته علوم تربیتی ۱ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی، سمیرا چلانی دانشجوی رشته تاریخ ۲ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی، احمد الیاسی دانشجوی رشته عمران ۲ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی، احمد نوری دانشجوی رشته ریاضی ۱ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی، شهرام همایونفر دانشجوی رشته شیمی ۲ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی و مریم زارعی دانشجوی رشته علوم تربیتی ۲ ترم تعلیق و محرومیت از تسهیلات دانشگاهی.
۳۹- امید شکری مدیر مسئول سابق نشریه سایان دانشگاه پیام نور اردبیل و دانشجوی فعلی دانشگاه ازمیر ترکیه، روز ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۹ پس از بازگشت از ترکیه بازداشت شد. این فعال دانشجویی آذربایجان که در مقطع فوق لیسانس روابط بین الملل در دانشگاه مرمره استانبول پذیرفته شده بود، بدلیل بازداشت در موعد انتخاب واحد دانشگاه دچار مشکل تحصیلی شد واز ادامه تحصیل در مقطع فوق لیسانس باز ماند.
۴۰ – مهسا مهدیلی در سال ۸۰ در رشته ی دکترای دامپزشکی دانشگاه ارومیه مشغول به تحصیل شده و در حین تحصیل سردبیر نشریه ی دانشجویی ” اویانیش” و از شعرا و برگزار کننده گان شب های شعر و موسیقی در دانشگاه مذکور بوده است. همچنین از سخنرانان تحصن دانشجویی در اعتراض به توهین روزنامه ی ” ایران” به تورک ها در سال ۲۰۰۶ بوده است. به خاطر این سخنرانی و سایر فعالیت ها دانشجویی اش و به رغم قرار گرفتن در آستانه ی فراغت از تحصیل مانع از ادامه ی تحصیل اش شده اند و به مدت دو ترم با احتساب سنوات با حکم کمیته انظباطی دانشگاه ارومیه در سال ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ تعلیق شده بود و در نهایت به علت فشارهای موجود موفق به اخذ مدرک تحصیلی خود نشد.
۴۱ – مجتبی ارجمند دانشجوی رشته شیمی دانشگاه ارومیه در آذر سال ۲۰۰۷ به خاطر شرکت در برگزاری مراسم شب شعر شهریار و فعالیت از امکانات رفاهی محروم و به مدت ۱ ترم تعلیق شد.
با توجه به مطالب بالا می توان نتیجه گرفت فعالین دانشجویی آذربایجان تا حالا به خاطر فعالیت های مدنی در محیط دانشگاه بارها تعقیب، تهدید، دستگیری و بازداشت در سلول انفرادی، شکنجه توسط بازجویان، محکومیت به حبس های طولانی مدت و… توسط عوامل حاکمیت ایران را تجربه کرده اند. فشار تحصیلی بر فعالین دانشجویی آذربایجانی هم از دوره اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد تاکنون به شکل محرومیت از تحصیل باستاره دار کردن دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، تعلیق سنوات، اخراج از دانشگاه، تهدید، احضار و توبیخ در پرونده نمود پیدا کرده است.
